BIẾN ĐỘNG pH ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÔM VÀ CÁCH ĐIỀU CHỈNH
1. pH
pH là chỉ số đo đặc trưng về độ axit (chua) hoặc độ kiềm (chát) của nước.
Giá trị cho phép đối với tôm sú và thẻ chân trắng 7 - 9, dao động trong ngày không quá 0,5 (QCVN 02 - 19: 2014/BNNPTNT). Trong đó khoảng pH tối ưu cho nuôi trồng thủy sản là là 7,5 đến 8,5 (TS. Nguyễn Duy Hòa).
pH quá cao hay quá thấp đều ảnh hưởng tiêu cực cho tôm nuôi.
2. Ảnh hưởng của pH
- pH thấp làm giảm quá trình trích trữ khoáng trong cơ thể tôm làm tôm mềm vỏ hoặc lột xác không hoàn toàn (TS. Nguyễn Duy Hòa)
- Nếu pH biến động lớn có thể làm tôm, cá bị sốc, yếu và bỏ ăn. pH cao hay thấp kéo dài sẽ làm tôm chậm tăng trưởng, còi cọc, dễ nhiễm bệnh, hao hụt (tepbac)
- pH quá cao hay quá thấp đều làm thay đổi độ thẩm thấu của màng tế bào dẫn đến làm rối loạn quá trình trao đổi muối-nước giữa cơ thể và môi trường ngoài
- pH cao làm tăng độc tính NH3, ngược lại pH thấp làm tăng độc tính H2S
Vì vậy pH là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tôm, quyết định giới hạn phân bố thủy sinh vật
3. Cách điều chỉnh pH
pH ao nuôi quá cao:
Nguyên nhân: Do dùng vôi quá nhiều, do tảo độc hoặc mật độ tảo dày,…
Giải pháp:
- Điều chỉnh lượng vôi: dùng vôi đúng mục đích và đúng liều lượng
- Cắt, giảm mật độ tảo bằng hóa chất (Algae RV, BKC++ 8000, Guarsa) hoặc vi sinh (Pondozy B, Sanmeli): (xem phác đồ xử lý tảo độc)
- Thay 1 phần nước, dùng Sanmeli 100 g kết hợp mật rĩ đường 10 kg cho 1000 m3 vào buổi chiều 15-16 h, lặp lại đến khi pH về mức cho phép. Hoặc dùng Amin C 80 hoặc Samin 1 kg/ 2000 m3 nước, 1-2 lần
pH ao nuôi quá thấp:
Nguyên nhân: Do ao được xây dựng trên vùng đất phèn, do tảo thưa hoặc tảo tàn, do mưa nhiều, quá trình phân hủy hữu cơ trong điều kiện yếm khí sinh ra axit;…
Giải pháp:
- Sử dụng vôi để tăng pH ao nuôi, không nên dùng CaO hoặc Ca(OH)2 vì pH sẽ tăng rất nhanh khó kiểm soát, gây hại cho tôm. Rồi căn cứ vào nguyên nhân mà xử lý:
+ Do phèn: xem phác đồ xử lý phèn
+ Do tảo tàn: ngưng cho ăn, kết hợp thay nước, lắng xác tảo bằng Super Z 5 kg/ 1000 m3 nước, sau đó xi phong. Phân hủy xác tảo và hấp thu khí độc bằng Sanmeli + Odormen. Tăng cường chạy quạt, cung cấp oxy hòa tan bằng Oxy Better. Gây màu lại bằng X Water hoặc Sanramix đánh buổi sáng, trời nắng.
+ Do mưa nhiều: rải vôi xung quanh bờ ao trước những cơn mưa, bơm bỏ lớp nước bề mặt sau khi mưa.
- Kết hợp nâng kiềm bằng SD Super Akaline để ổn định pH
TL do phòng kỹ thuật Cty TNHH Sando biên soạn.
Nguyên nhân gây bệnh Do các giống vi khuẩn có trong nguồn nước ao nuôi như Vibrio, Pseudomonas, Aeromonasgây nên. Những loại vi khuẩn này có khả năng tiết ra chất men ăn mòn lớp vỏ chitin của tôm nuôi.
Nguyên nhân gây đục ao nuôi tôm - Do các hạt sét, bùn lơ lửng trong nước không lắng tụ - Đất xung quanh bờ bị xói mòn, rửa trôi - Hoạt động của tôm, xới – quậy nền đáy làm cho ao bị dục
Tôm chậm lớn (hay tôm còi) ảnh hưởng rất lớn đến năng suất của vụ nuôi. Do vậy, theo dõi trọng lượng tôm hằng ngày để sớm xác định nguyên nhân khiến tôm còi cọc, chậm lớn; từ đó đưa ra giải pháp xử lý kịp thời...
Khi xuất hiện váng bọt lâu tan trong ao là chỉ thị chất lượng nước đang xấu đi, ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của tôm, có thể gây thiệt hại.
Tình huống: Bệnh cong thân do nắng nóng sử dụng C MIX 25%, SAN ANTI SHOCK; rút ngắn thời gian nuôi dùng DOSAL + Bioticbest (cứ 7 ngày cho ăn 3 ngày); Diệt vi bào tử trùng, nấm đồng tiền (nấm chân chó) dùng SAPOL;...
